Altın Orda ve Devlet Kildi’ler

Bütün arşiv belgelerinde Devletkildilerin Altın Orda İmparatorluğu soyundan gelen asil bir Tatar Knez (knyaz/Prens) soyu oldukları belirtilir. Altın Orda İmparatorluğu (1223-1502) Cengiz (Çıngız) Han’ın (ölm.1227) Cuci adlı (ölm. 1227) oğlundan olan torunu Batu (1236-1255) hakimiyetinde bulunmuştu. Daha doğrusu Cengiz’in ölümü ile imparatorluk dört oğlu arasında paylaşılmıştır. Cuci (Batu) soyundan gelenlerin yönetimindeki Altın Orda İmparatorluğu bugün Rusya olarak bilinen coğrafyaya hakim oldu, buradaki Türk kökenli Bulgar Devletini, Moskova, Kiyef v.b. gibi knezlikleri, yerli Fin-Ugor halklarını hakimiyeti altına aldı. Onları vergi ödeme kaydıyla, iç işlerinde ve inançlarında serbest bıraktı. XV. yüzyıldan itibaren Rus knezlikleri Moskova knezinin önderliğinde Altın Orda’yı sarsmaya başladılar. Sonuçta Altın Orda’nın dağılma sürecinde kurulan Kazan (1437-1552), Astırahan (1466-1556), Sibir (1428-1598), Kasım (1445-1681) ve Kırım (1443-1783) Hanlıklarını da Rusya tarafından birbiri ardından ortadan kaldırıldı. Böylece Ruslar buradaki Türk-Tatar hakimiyetini yok ettiler. Türk-Tatarlar Rusya’nın bir unsuru haline geldiler.[1]

[1] Fazla bilgi için bk. Nadir Devlet, Empires in Eurasia.From Chingiz Khan to 20th Century, (İstanbul: Yeditepe Üniv. Yayın. 2002).

 

Translate »